Een experiment om te kunnen ontspannen
De pepernoten liggen in de winkels en de lootjes zijn alweer getrokken. De tijd dat onze kinderen geloofden is al lang en breed voorbij, maar ik weet het nog als de dag van gisteren. En wie kent het niet? Dat die kleintjes de longen uit hun lijf zingen in de hoop dat Sint toch echt wel een cadeautje in hun schoen zal doen deze nacht.
Maar hoe bestaat het dat we onze kinderen het hele Sinterklaasverhaal kunnen wijsmaken?! Dat Sint op zijn paard over de daken rijdt en dat zijn Pieten pakjes door de schoorsteen gooien. En bij afwezigheid van een schoorsteen maken we die schatjes zelfs wijs dat de pakjes door de brievenbus komen of door het kattenluik… De meest ongeloofwaardige verhalen spelden we ze op de mouw. En ze slikken het voor zoete koek.
Hoe kan dat? Wat maakt dat we onze kinderen dit kunnen wijsmaken? Omdat ze het geloven! Ze geloven in Sinterklaas en alles wat erbij komt kijken. En als we ergens in geloven, dan zien we het ook.
En hoe grappig is het dan, dat we een gezegde hebben dat luidt: Eerst zien en dan geloven. In onze westerse academische wereld willen we blijkbaar eerst de feiten zien. Feiten waarnemen maakt geloven makkelijk, lijkt het. Tegelijkertijd zien de kinderen dat de baard van Sinterklaas niet echt is, zijn sokken en gezicht wel erg lijken op die van de buurman. Maar toch geloven ze in Sinterklaas. Vreemd! Blijkbaar is geloven toch sterker dan waarnemen.
Dit werkt zo omdat ons brein op zoek is naar bevestiging van wat we toch al dachten… Dat wat niet in ons wereldbeeld past, nemen we niet zo snel waar. Zolang je in iets blijft geloven, overtuigd blijft dat iets zo is, dan zal dat beeld zich al gauw bevestigen. En zo blijft alles zoals het was. Het is de taak van het brein om overeenstemming te creëren tussen onze overtuigingen en onze ervaringen. Dat is heel mooi te zien bij kinderen dit op de wip zitten of ze wel of niet geloven. Op het laatst gaan ze hele constructen bedenken om maar te kunnen blijven vasthouden aan het geloof dat die oude man echt bestaat! Wil je iets veranderen dan zal je dus op zoek moeten gaan naar de overtuiging waar je in gelooft. Pas als die zal veranderen, krijg je een breder beeld en zie je meer mogelijkheden.
Ik sprak laatst met Tom, een oud-collega van mij die er van overtuigd is dat hij zijn medewerkers kan vertrouwen en daarin keer op keer bevestigd wordt. Dit helpt hem tijdens zijn weekenden te ontspannen. Een behulpzame overtuiging dus. Houden zo!
Tom’s collega is een ander verhaal… Hij heeft een wereldbeeld van wantrouwen. Hij is bewust en onbewust steeds op zoek naar bewijzen die bevestigen dat zijn wereld niet te vertrouwen is. Een overtuiging die hem belemmert. Dat kost hem veel energie en geeft hem veel spanning. Ook zijn omgeving. Niet echt behulpzaam dus.
Hoe kom je van een belemmerende overtuiging af? Tom’s collega kan ervoor kiezen een experiment aan te gaan met zijn overtuiging van wantrouwen. Daartoe moet hij 3 weken lang dagelijks op zoek gaan naar bewijzen voor de tegenovergestelde overtuiging: de wereld is te vertrouwen. Dat is een uitdaging, want de belemmerende overtuiging zal blijven opspelen. Maar blijft hij volhouden, dan zal zijn brein steeds meer bewijs vinden voor zijn nieuwe overtuiging. En op die manier ontstaat er weer overeenstemming tussen zijn (nieuwe) overtuiging en zijn ervaringen.
Experiment om van te ontspannen
Spreekt het je aan? Wil je meer ontspanning en je gedragsrepertoire verbreden? Ga dan eens het volgende experiment aan en neem waar wat er met je gebeurt:
1. Wat geeft jou spanning?
Een voorbeeld dat ik uit mijn spitsuurtijd ken is: ik mag het niet verkeerd doen!
2. Waar geloof jij in?
Ik geloof er dus in dat ik perfect moet zijn.
3. Draai deze overtuiging om.
In dit voorbeeld: Ik mag fouten maken.
4. Schrijf de oude niet behulpzame overtuiging op en zet er een dikke streep doorheen.
In dit voorbeeld: Ik moet perfect zijn.
5. Schrijf de nieuwe behulpzame overtuiging op.
In dit voorbeeld: Ik mag fouten maken.
6. Ga gedurende drie weken op zoek naar bewijsmateriaal voor deze overtuiging.
Het brein heeft immers (voor)beelden nodig om de nieuwe overtuiging te borgen. En noteer die bewijzen onder de nieuwe overtuiging.
7. Lees iedere dag alle voorbeelden door ter aanmoediging.
Dit experiment met 7 stappen zal je helpen je brein te herprogrammeren en de spanning die je voelt te verminderen. En dat geeft je meer ruimte om te kunnen genieten van je spitsuur.
Wil je mijn artikelen en tips voortaan rechtstreeks in je inbox ontvangen? Meld je dan hieronder aan en ontvang om de week het Spitsuurnieuws in je inbox.